انواع دادگاه بر اساس صلاحیت کدام اند؟

برای اینکه بدانیم دادگاه ها بر اساس صلاحیت به چند بخش تقسیم می شوند، باید گفت که دادگاه ها یا مراجع قضایی بر اساس صلاحیت و به طور کلی که عبارتند از: دادگاه های حقوقی یا دادگاه های حقوقی و مراجع قضایی کیفری یا دادگاه های کیفری و مراجع رسمی.

هر یک از مراجع قضایی یا دادگاه های ذکر شده در بالا صلاحیت رسیدگی به مسائل و دعاوی خاص را دارند. یعنی بسته به اینکه موضوع پرونده مربوط به جرم باشد یا موضوع مربوط به اموال یا قراردادها و غیره، دادگاه های رسیدگی کننده به آن موضوع یا دعوی نیز متفاوت است.

در خصوص دعاوی و مسائل حقوقی اصل بر این است که تمامی دعاوی حقوقی در محاکم عمومی دادگستری اقامه می شود، اما برخی از موضوعات به دلیل تخصصی یا موضوعی بودن اهمیت موضوع ایجاب می کند که در دادگاه های تخصصی با ساختارها و قضات مختلف رسیدگی شود. . یکی از این موارد دادگاه خانواده است که صلاحیت رسیدگی به امور خانواده را دارد.

یعنی مراجع قانونی راجع به مسائل و دعاوی مربوط به ارث و طلاق و حضانت و دعاوی مربوط به اموال و حق انتفاع یا امور مربوط به عقود اعم از وکالت و اجاره و بیع و غیره که به این دعاوی در حسب مورد یکی از دادگاه های حقوقی. پرونده بررسی و رأی مقتضی صادر خواهد شد.

- در صورتی که موضوع مربوط به ارتکاب عملی باشد که در قانون مجازات اسلامی جرم محسوب می شود و شاکی قصد شکایت داشته باشد به یکی از دادگاه ها یا دادسرا مراجعه می کند. به عبارت دیگر دادگاه های کیفری صلاحیت رسیدگی به پرونده ها و پرونده های مربوط به جرایم سرقت، کلاهبرداری یا توهین، ضرب و شتم، تهدید، مزاحمت تلفنی و ... را دارند و سپس در یکی از دادگاه های کیفری محاکمه می شوند و پس از رسیدگی، حکم مقتضی صادر و مرتکب به یکی از مجازات های مقرر در قانون مجازات اسلامی محکوم می شود.

- مراجع قضایی از نوع سوم که مراجع قضایی اداری است. به عنوان مثال: شورای حل اختلاف که نهادی است که با سقف معین به دعاوی رسیدگی می کند. اختلاف خود را حل کنید. همانطور که از این مثال مشخص است شورای حل اختلاف با سقف معین به دعاوی رسیدگی می کند که در سال 97 به دعاوی زیر بیست میلیون رسیدگی می کند و در این خصوص حکم صادر می کند.

لازم به ذکر است که اختیارات هر مرجع در قانون به طور جداگانه در مورد اینکه چه موضوعاتی صلاحیت دارند قید شده است.